« terug naar overzicht

Je collega, de robot

Op de werkvloer neemt het gebruik van slimme robots snel toe. Robots nemen repeterende klusjes, gevaarlijk werk en vervelende taken over. Deze ontwikkeling leidt tot grote veranderingen. Gaan we naar een wereld zoals die in de jaren-tachtigtekenfilm The Jetsons wordt geschetst, waarin robots het werk hebben overgenomen en George Jetson twee dagen per week een uur werkt? Josje Verbeeten, directeur van de Robotacademie: “Optimale interactie tussen mens en robot, daar draait het om.”

Beeld Leren samenwerken met je robot-collega

Wie het servicecentrum van de gemeente Leidschendam-Voorburg (Nederland) bezoekt, wordt ontvangen door Elvie. “Goedemorgen, heeft u een afspraak?” vraagt ze beleefd. Op zich niet bijzonder, ware het niet dat Elvie een robot is. Het servicecentrum heeft haar aangenomen om als hostess bezoekers te ontvangen en hen te vragen of ze een afspraak hebben. Als Elvie is ingewerkt, zal ze bezoekers ook naar balies verwijzen en afspraken registreren. De opkomst van robots op de werkvloer is inmiddels een jaar of acht aan de gang, maar met de exponentiële groei van de capaciteit van geheugenchips nemen de ontwikkelingen de laatste jaren steeds sneller toe, en daarmee de toepassingsmogelijkheden.

Slimme robot

Josje Verbeeten is directeur van de Robotacademie, waar productiemedewerkers wordt geleerd samen te werken met de nieuwe generatie slimme robots. “Een slimme robot is niet voorgeprogrammeerd voor één specifieke taak, maar bezit de intelligentie om zich aan te passen aan zijn taak en omgeving. Hij kan bovendien zij aan zij werken met mensen. Doordat de technologie een vlucht neemt – robots kunnen bijvoorbeeld steeds meer zien met behulp van kleinere en betere camera’s en steeds beter voelen door verfijndere sensoren – groeien ook de toepassingsmogelijkheden gigantisch. Zo worden de eenarmige cobots, de collaborative robots, bijvoorbeeld ingezet voor heel veel klussen in de verpakkingsindustrie.”

En dan zijn er nog de humanoids, mensgelijkende robots, en AGV’s, Automated Guided Vehicles, zelfrijdende karretjes. “Humanoids zie je in steeds meer verschijningsvormen, van hostes en kelner tot politieagent. AGV’s worden al ingezet als pizzakoerier of machine die kan dweilen en schrobben.”

Interactie mens en robot

Door de flexibilisering van de techniek zullen dergelijke robots een steeds grotere rol spelen op de arbeidsmarkt. Dat roept de vraag op: moeten we vrezen voor ons werk of creëert de komst van slimme robots juist kansen? Ze bieden ons, mensen, immers juist de helpende hand. Verbeeten deelt die laatste zienswijze. “Robots zullen nooit hele banen vervangen, maar hooguit taken overnemen. Dat betekent zeker dat er dingen gaan veranderen. Zo is Elvie door de gemeente Leidschendam-Voorburg aangenomen om service te verlenen en ervoor te zorgen dat er geen wachtrijen zijn. De proef wordt terecht pas als geslaagd beschouwd als de samenwerking tussen Elvie en de servicemedewerkers soepel verloopt en de bezoekers haar werkzaamheden ook als aanvullend aan de bestaande dienstverlening ervaren. Optimale interactie tussen mens en robot, daar draait het om.”

Duurzaam inzetbaar

Een voorbeeld van zo’n geslaagde samenwerking is die tussen Annie (spreek uit: any) Trash op Schiphol en de schoonmaakmedewerkers van Hago aldaar, die zij bijstaat door als een soort Holle Bolle Gijs mensen aan te moedigen hun vuil in haar, de prullenbak, te gooien. Verbeeten: “De medewerkers zijn daarmee geholpen, doordat vuil minder gaat zwerven.” Mensen hoeven dus niet bang te zijn dat ze worden vervangen? Verbeeten: “Zie het zo: we moeten straks allemaal tot ons zeventigste werken, en wat is er dan mooier dan een robot die het zware, fysiek-belastende werk op zich neemt? Jij krijgt een controlerende en begeleidende rol: precies het soort werk dat je al die tijd kunt volhouden. De robot verlengt daarmee de duurzame inzetbaarheid van mensen.”

Dirty, dull & dangerous

En er zijn meer voordelen, stelt Verbeeten. Ook onze werktijden zouden kunnen veranderen dankzij de helpende hand van de robot. “Bij veel bedrijven vinden mensen het bijvoorbeeld niet prettig als er tijdens kantooruren wordt gestofzuigd. Dat werk zouden stofzuigrobots ’s nachts kunnen doen. Datzelfde geldt voor de productie-industrie: als robots bepaalde taken overnemen, hoeven er minder mensen in de nachtploegen te worden ingedeeld. Ook heeft een robot geen behoefte aan vakantie, slaap of een koffiepauze.” De robots nemen kortom, zoals Verbeeten dat noemt, het dirty, dull en dangerous werk over. “Saaie repeterende werkzaamheden behoren daardoor straks tot het verleden.”

Dit artikel is overgenomen uit HR Praktijk